ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΕΥΜΕΝΙΟΥ του άρεσαν τα ταξείδια. Είχε πάει στους Αγίους Τόπους, στα Μετέωρα, στο Σινά, στο Άγιον Όρος πολλές φορές, στην Κωνσταντινούπολι, στην Ρωσία, στην Αγγλία στο Έσσεξ, στην Ελβετία και, φυσικά, σε πολλά μέρη της Ελλάδος.
Ο πατήρ Ευμένιος, στα ταξείδια, δεν πήγαινε, σαν τουρίστας ή σαν επισκέπτης ή έστω σαν ένας καλός, ευλαβής προσκυνητής. Είχες την αίσθηση ότι αυτός ο άνθρωπος, στο κάθε μέρος που πήγαινε, βρισκόταν στον τόπο του.
Θυμάμαι στην Ρωσία, που πήγαμε, μοίραζε στους δρόμους εικονίτσες, σταυρουδάκια σε χιλιάδες ανθρώπους και το χαιρόταν. Έρχονταν άλλοι να πάρουν την ευχή του κι αυτός τους ευλογούσε όλους. Ακόμη και κάποιες κοπέλες ιερόδουλοι πήγαν κοντά του κι αυτός τίς ευλόγησε, τίς σταύρωσε και τους έδωσε εικονίτσες και σταυρουδάκια και, όταν κάποιος από την παρέα πήγε να του πει «Ξέρεις, Γέροντα, αυτές…», ο Γέροντας του είπε ότι ξέρει. Ό Παππούλης τα πάντα γνώριζε.
Στην Κωνσταντινούπολι τους σταύρωνε και τους ευλογούσε όλους. Ακόμη και οι Τούρκοι πήγαιναν και του φιλούσαν το χέρι και έπαιρναν την ευχή του.
Στην Αγγλία, στο Εσσεξ, που πήγε, ένας από τους μοναχούς εκεί, σε μια συζήτηση, προέβη σε κάποια κατηγορία. Ό Παππούλης τον επέπληξε αμέσως, σαν να μην ήταν επισκέπτης, αλλά του μίλησε σαν να είχε εξουσία.
Ο πατήρ Ευμένιος πήγαινε στο Άγιον Όρος πολύ συχνά, σχεδόν κάθε χρόνο. Του άρεσε πολύ και ο τόπος και ο τρόπος της ζωής των μοναχών, στα μοναστήρια, στις Σκήτες, στα κελιά. Έμενε πολύ καιρό, μήνες ολόκληρους όταν μπορούσε. Μέχρι που έσκέπτετο να μείνει μόνιμα εκεί. Πατέρες διάφοροι μου έλεγαν για την σεμνότητά του, την ταπεινοσύνη του και το εύσχημον του χαρακτήρος του. [Σ.μ.]
Ευλογούσε τους Τούρκους
«ΤΟ ΕΤΟΣ 1984 πήγε ταξείδι στην Κωνσταντινούπολι. Τα ράσα δεν τα έβγαλε. Τουρκοχριστιανοί και Τούρκοι έσκυβαν το κεφάλι και τους ευλογούσε. “Δεν ξέρεις, έλεγε, “τι μπορεί να γίνει αύριο. Πήγε και στα Ιεροσόλυμα και στο Σινά.» [Καπετανάκης Εμμανουήλ]
Στην Ρωσία, προσωποποίηση της χαράς
«ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ αξιωθήκαμε και κάναμε και δύο ταξείδια μαζί. Ένα στην Ρωσία και ένα στην Μονή του Τιμίου Προδρόμου, στο Εσσεξ.
Το πρώτο, ήταν με πολύ κόσμο, με δύο πούλμαν. Εκεί είδα την διάκριση του Γέροντα. Μου είπε: “Εσύ θα είσαι στο άλλο πούλμαν κι εγώ από ΄δω. Πρέπει να είσαι εσύ εκεί, να τους μιλάς για να αποφευχθούν οι κραδασμοί, κι έγω από’δώ ν’ αποροφώ τους άλλους κραδασμούς. Και μας έκανε εντύπωση η διάκρισή του. Δηλαδή, μου έδειξε αμέσως ότι είμαστε κληρικοί και ότι είμαστε στην υπηρεσία του λαού του Θεού. Δεν έχουμε δικαίωμα να πούμε, τι μας αρέσει.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την κατάνυξη, που αισθάνθηκε, όταν κάναμε μιά παράκληση στον τάφο του Αγίου Ιωάννη της Κροστάνδης. Είδα το πρόσωπό του αλλοιωμένο. Επίσης, την χαρά που εξέπεμπε μέσα στους δρόμους.
Είχαμε πάρει κάτι εικόνες του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ κι αυτός μοίραζε, μοίραζε και έκανε μεγάλη χαρά.
Οι Ρώσοι, τότε, ήταν ασυνήθιστοι, να βλέπουν ράσο να κυκλοφορεί. Και μας έβλεπαν πάρα πολύ περίεργα, που κυκλοφορούσαμε εμείς με ράσα και τον Γέροντα με τη ιεροπρεπή παρουσία του και την χαρά, που εξέπεμπε. Πραγματικά, εκεί αισθάνθηκα ότι ήταν ένας Άγγελος της Αναστάσεως. Ή προσωποποίηση της χαράς. Και πολύ ακούραστος. Πήγαμε και σ’ ένα κέντρο και ήταν άνετος. Δεν είχε μέσα του ενδοιασμούς. Τα παιδιά ήθελαν να πιούν μπύρα. Και του λέω: “Πού θα πάμε Γέροντα; Εμείς είμαστε καλόγεροι. “Και γιατί να μην πάμε μαζί με τα παιδιά;
Σε τσίρκο θέλαμε να πάμε; Κι αυτός. Στο Μπαλαλάϊκα θέλαμε να πάμε; Κι αυτός. Ήταν, δηλαδή, ένας άνθρωπος ο οποίος, ενώ ξέραμε τον ασκητικό του βίο, είχε άνεση.» [Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου]
Στο Έσσεξ – Μιλάει ο άνθρωπος του Θεού
«ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΑΞΕΙΔΙ, όμως, παρουσιάστηκε μια τρύπα κάτω από το πόδι του και, επί πλέον, αδυνάτισαν και οι οφθαλμοί του. Όταν πήγα και του ανακοίνωσα: “Γέροντα, θα πάω στην Αγγλία;. Με ρώτησε: “Τι θα πας να κάνεις στην Αγγλία;”. Του λέω: “Θα πάω να δω τον γέροντα Σωφρόνιο του Έσσεξ. “Ά, πολύ ωραία, είπε. “Έχω ευλογία να έρθω κι εγώ μαζί σου; Τι ωραία που περάσαμε στην Ρωσία, να περάσουμε ωραία κι εκεί. Οπότε πήγαμε. Σκέφθηκα, αφού πάμε που πάμε εκεί, να βρούμε και έναν γιατρό αξιόλογο για τα μάτια του.
Στο Έσσεξ πήγαμε να δούμε τον πατέρα Σωφρόνιο και απολαύσαμε τον πατέρα Ευμένιο. Ήταν μία ευχάριστη έκπληξη η ομιλητικότης του Γέροντα. Να λέει συνεχώς ιστορίες με Αγίους, με θαύματα. Ήταν και μιά αδελφή του Μοναστηρίου του Έσσεξ. “Συγγνώμη, εσείς γιατί ήρθατε;, ρώτησε. “Ήρθαμε να πάρουμε την ευχή του Γέροντος Σωφρονίου . “Αυτός εδώ τι είναι; με ρώτησαν. “Αυτός εδώ έχει τίς ίδιες ακριβώς εμπειρίες φωτός, που έχει ο Γέροντάς μας. Με μόνη διαφορά, ότι αυτός εδώ ο Παππούλης, ο Ευμένιος, είναι ολιγογράμματος και δεν μπορεί να τα γράψει, ενώ ο δικός μας, επειδή είναι εγγράμματος, τα έγραψε κιόλας .
Πράγματι, δεν έχω δει άνθρωπο να έχει τόσες κοινές εμπειρίες με τον Γέροντα. Έλεγε εκείνη την εμπειρία, που έβλεπε μπροστά και πίσω, πάνω και κάτω και έγινε όλος οφθαλμός, και οι Πατέρες και οι Αδελφές έμειναν όλοι ενεοί, με το στόμα ανοιχτό. Και μας είπαν: “Τι ήρθατε να κάνετε εδώ; Να δείτε τον Γέροντα τον δικό μας, ενώ έχετε έναν τέτοιο Γέροντα μαζί σας; Δεν καταλάβατε την αξία του;
Ο γέροντας Σωφρόνιος ήταν τότε άρρωστος πολύ και είπε: “Πατέρες, πρέπει να μου κάνετε ευχέλαιο. Και του είπαν: “Έχουμε έναν άνθρωπο εδώ, τον έφεραν κάτι φοιτητές. Και λέει: “Να του πείτε να έρθει. Και πήγε ο Γερο- Ευμένιος και έκανε ευχέλαιο στον Σωφρόνιο. Κι έγινε καλά ο Σωφρόνιος.
Εκεί στο μοναστήρι, θυμούμαι, έκανα και κάτι λάθος. Μιλώντας εκεί με τους Πατέρες και με την άνεση που δημιουργήσαμε – ήταν χειμώνας, έβρεχε έξω και ήμαστε όλοι στο αρχονταρίκι και μιλούσαμε- σε κάποια στιγμή ο πατήρ Ζαχαρίας (από τα πιο στενά πνευματικά τέκνα του πατρός Σωφρονίου) μιλούσε για κάποια εμπειρία του και είπε: “Αυτό φαίνεται δαιμονικό. Θύμωσε ο Γέροντας και του είπε: “Και που ξέρεις εσύ ότι είναι δαιμονικό; Μπορεί να ήταν απροσεξία σου. Γιατί τα ρίχνεις στον διάβολο;. Μου έκανε εντύπωση εμένα. Ήταν πάρα πολύ κάθετος. Δηλαδή, έπρεπε, για να πεις κάτι, να είσαι απόλυτα βέβαιος.
Αυτό που είναι σημαντικό, είναι η ακρίβεια, όχι με την έννοια των καθηκόντων, η ακρίβεια των εμπειριών, δηλαδή, δεν μπορούσες εύκολα, μπροστά στον Γέροντα, να πεις το τάδε είναι θεϊκό. Έπρεπε να είχες άμεση γνώση των ενεργειών του Θεού, των ενεργειών του πειρασμού. Αν δεν είχες άμεση γνώση των πραγμάτων, δεν έπρεπε να μιλήσεις, ούτε και να ενοχοποιήσεις κανέναν, ούτε και τον διάβολο.
Ο πατήρ Ζαχαρίας, που ήταν έγκριτος θεολόγος, αμέσως ταπεινώθηκε: “Ευλόγησον, Γέροντα. “Έτσι να πεις, του λέει ο Παππούλης. Του μιλούσε ως έχων εξουσία απέναντί του. Τότε εγώ, σ’ αυτό το κλίμα, φαίνεται ξεθάρρεψα, άρχισα να κάνω κριτικές για συγγραφείς και βιβλία, για θεολόγους, για ανθρώπους. Οπότε, ξαφνικά, με καλεί ο Ανδρέας, που ήταν μαζί μας, και μου λέει ότι έχουμε πρόβλημα, ο Γέροντας θέλει να φύγει. Μα, που θα φύγει να πάει. Στην Αθήνα. Εδώ ήταν η άλλη απαίτηση του Γέροντα, η οποία ήταν επίσης πολύ αυστηρή απαίτηση. Του λέει: “Ο διάκος κρίνει και κατακρίνει. Πραγματικά συγκλονίστηκα μ’ αυτό. Έπεσα στα πόδια του Γέροντα και λέω: “Ήμαρτον . Μόλις έβλεπε ότι ταπεινωνόσουν, δεν σε ευτέλιζε καθόλου. Ήταν ένα από τα πιο ηχηρά μαθήματα. Δεν χαριζόταν σε κανέναν.
Εκεί στο Έσσεξ, ευχαριστήθηκαν πάρα πολύ οι Πατέρες και μας είπαν: “Τελικά, παιδιά, δεν ήρθατε για σας, ήρθατε για μας, για να φέρετε αυτόν τον άνθρωπο του Θεού να κάνει και ευχέλαιο στον πατέρα Σωφρόνιο.» [Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου]
Λονδίνο – Στα γλυπτά του Παρθενώνα
«ΜΕΤΑ ΠΗΓΑΜΕ στο Λονδίνο. Ήταν τότε νηστεία. Ά, Παναγία μου! Να μη βρίσκουμε φαγητό να φάμε. “Δεν πειράζει, μου έλεγε. “Πού θα πάμε; ρωτούσε. “Αυτοί έχουν μουσεία, του έλεγα. “Πάμε στα μουσεία, έλεγε. Πήγαμε στο Μουσείο της Μαντάμ Τυσσώ. “Καλά, έλεγε, όλα αυτά είναι κέρινα;. Μετά του είπα για το Βρετανικό Μουσείο. “Να πάμε, μου είπε. “Μ’ αρέσουν κι εμένα τα αρχαία. Πάμε να δούμε τι έκαναν οι άνθρωποι μέσα στους αιώνες.
Πήγαμε στο Βρετανικό Μουσείο. Οπότε πήγαμε και στην αίθουσα με τα αρχαιοελληνικά, τα γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία ήταν θεόγυμνα και εκεί παρουσιάσθηκε το εκπληκτικό: ο Γέροντας να περιεργάζεται τα γυμνά αγάλματα από το πλάι, από μπροστά, από πίσω και να λέει: “Δόξα σοι ο Θεός, τι ωραία, τι ωραία . Και χαρά. Και οι Εγγλέζοι έβγαζαν φωτογραφίες τον Γέροντα.
Του λέω: “Να συνεχίσουμε, να πάμε και στην άλλη αίθουσα. “Ωραία, έλεγε, “κι εδώ είναι ωραία. Κοίταξε οι αρχαίοι Έλληνες, οι αρχαίοι μας πρόγονοι, πόσο αγάπησαν το ανθρώπινο σώμα, πόσο ύμνησαν την δημιουργία του Θεού, την δόξα του Θεού.
Λέω: “Γέρο-Ευμένιε, ακόμα και στα αγάλματα των αρχαίων Έλληνων εσύ έβλεπες την δόξα του ανθρώπινου σώματος, που έπλασε ο Δημιουργός.
Μετά που να τον πάω τον Γέροντα; Ακούραστος. Πήγαμε και στον οφθαλμίατρο. Μας είπε ότι το πρόβλημα των ματιών ήταν αποτέλεσμα του σακχάρου, όπως και το πρόβλημα στο πόδι.» [Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου]
Λονδίνο – Στον ζωολογικό κήπο
«ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ, πήγαμε στον ζωολογικό κήπο του Λονδίνου. Εκεί ήταν η χαρά του μικρού παιδιού. Μία τίγρης ήταν πίσω από συρματόπλεγμα, γιατί φαίνεται ότι κάποια παιδιά έβαζαν το χέρι τους και είχαν ατυχήματα. Γι’ αυτό έβαλαν και γυαλί.
Βγήκε εξαγριωμένη η πελώρια τίγρις της Ινδίας, πάνω κάτω. Να πηδάει, να ωρύεται, να βρυχάται. Παρά πολύ εξαγριωμένη. Όλοι στέκονταν σε απόσταση μεγάλη.
Σε μιά στιγμή, που εμείς περιεργαζόμαστε κάτι άλλο, ακούμε τους Εγγλέζους να φωνάζουν: “Father, father, excellent! (Πάτερ, πάτερ, εξαίρετο!). Τι ήταν; ‘Ο Γερο-Ευμένιος πήγε κοντά στην τίγρι και άρχισε να της λέει: “Τίγρι, τίγρι, τίγρι μου, ησύχασε τίγρι, τίγρι, τίγρι και την σταύρωνε με το χέρι του. Και η τίγρις έβαλε τα δύο πόδια μπροστά και έσκυψε το κεφάλι, σαν να έκανε μετάνοια. Ή τίγρις το έκανε αυτό τρείς φορές. Και το έβλεπαν οι Εγγλέζοι και έλεγαν: “Excellent, father. Κι εκείνος: “Τίγρι, τίγρι, τίγρι ησύχασε. Και η τίγρις ησύχασε.» [Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου]
Από το βιβλίο: Πατήρ Ευμένιος. Ο κρυφός άγιος της εποχής μας. Μοναχού Σίμωνος.
Αθήνα, 2009
