Μέ τὸ βάπτισμα ὁ ἄνθρωπος δὲν ἐγείρεται πραγματικά, ἀλλὰ μόνο ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὸ φυσικὸ κακὸ καὶ ἀπὸ τὸ ἀναπότρεπτο τοῦ θανάτου. Κατὰ τὸ βάπτισμα διασπᾶται ἡ συνέχεια τοῦ κακοῦ. Ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀνίσταται, μιὰ καὶ δὲν ἀπέθανε, ἀλλὰ ἐξακολουθεῖ νὰ παραμένει ἀκόμη στὴ ζωὴ αὐτή. Τὸ βάπτισμα ἁπλῶς προτυπώνει τὴν ἀνάσταση. Κατὰ τὸ βάπτισμα προγεύεται κανείς τη χάρη τῆς τελικῆς, ἐσχατολογικῆς ἀναστάσεως. Τὸ βάπτισμα εἶναι ἡ ἀρχή, ἡ ἀνάσταση εἶναι τὸ τέλος καὶ ἡ κεφαλαίωσις, τὸ πέρας.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, ἰδιαίτερα, τόνισε τὴν ἀνάγκη νὰ τηρηθεῖ καὶ διαφυλαχθεῖ ἡ βαπτισματικὴ χάρις. Γιατί κατὰ τὸ βάπτισμα ὀχι μόνο ἡ φύσις, ἀλλὰ ἐπίσης καὶ ἡ θέλησις μεταβάλλεται καὶ μεταμορφώνεται, παραμένοντας ὡστόσο ἐλεύθερη. Καὶ ἂν ἡ ψυχὴ δὲν καθαρισθεῖ καὶ δὲν ἐξαγνισθεῖ μέσα στὴν ἐλεύθερη ἄσκηση τῆς θελήσεως, τὸ βάπτισμα ἀποδεικνύεται ἄκαρπο. Ἡ μεταμόρφωσις δὲν πραγματοποιεῖται, ἡ νέα ζωὴ δὲν ἔχει ἀκόμη μορφωθεῖ. Ἡ χάρις, πράγματι, παρέχεται. Δὲν εἶναι ὅμως δυνατὸ νὰ ἐπιβληθεῖ πάνω σὲ κανένα ἄνθρωπο, ποὺ εἶναι ἐλεύθερος καὶ δημιουργημένος κατ’ εἰκόνα Θεοῦ. Ἡ χάρις δὲν ζωογονεῖ, οὔτε ζωοποιεῖ τὶς κλειστὲς καὶ πεισματικὲς ψυχές, τὶς πραγματικὰ «νεκρὲς ψυχές». Ἡ ἀνταπόκρισις καὶ ἡ συνεργία εἶναι ἀπαραίτητες.
Πηγή: https://florovsky.blogspot.com
2024
