ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ θα ήθελε να σκιαγραφήσει τον πατέρα Ευμένιο, εκτός από “κρυφό άγιο», πολύ εύστοχα θα μπορούσε να τον χαρακτηρίσει «ο γελαστός άγιος της εποχής μας».
Ο Παππούλης μας γελούσε, γελούσε πολύ. Γελούσε με εμάς τους ανθρώπους και μας μετέδιδε την χαρά του. Γελούσε με τους Αγίους, με την Κυρία Θεοτόκο, με τους Αγγέλους και μας μετέδιδε πάλι την χαρά των Αγίων, της Κυρίας Θεοτόκου, των Αγγέλων, γι’ αυτό, όταν πηγαίναμε εκεί, μπορεί να ήμαστε στενοχωρημένοι και κουρασμένοι ψυχικά η σωματικά, αλλά φεύγαμε… πετώντας. Ο πατήρ Ευμένιος γελούσε πολλές φορές και κατά την διάρκεια των Ακολουθιών, μπορεί την ώρα που διάβαζε το Ιερό Εύαγγέλιο ή όταν έθυμίαζε την Κυρία Θεοτόκο στην Τιμιωτέρα, ή την ώρα των Παρακλήσεων.
Στην συνέχεια, θα παραθέσουμε και εδώ μαρτυρίες ανθρώπων, που έζησαν τέτοιες στιγμές με τον Παππούλη μας…
Χαρμολύπη
«ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ χαριτωμένος και είχε το χάρισμα των δακρύων, της χαρμολύπης. Ενώ κάναμε Ακολουθίες, πολλές φορές, ο Γέροντας ήταν μέσα στο Ιερό και προσευχόταν με το κομποσκοίνι και παρακολουθούσε και όσα διαβάζαμε. Εμείς απ’ έξω τον ακούγαμε που έκλαιγε. Και όταν έφθανε στο τέλος η Ακολουθία, έβγαινε έξω από το Ιερό και έβλεπες τα μάτια του ή βουρκωμένα ή να τρέχουν δάκρυα. Και να χαμογελάει. Το συνηθισμένο χαρακτηριστικό του χαμόγελο. Συνδύαζε τα δάκρυα μαζί με την χαρά. Εβίωνε την χαρμολύπη. Όπως το αντιλήφθηκα εγώ, τα δάκρυα της μετάνοιας, της κατάνυξης ήταν που δημιουργούσαν αυτή την ανέκφραστη, την ανεκλάλητη χαρά. Τα ζούσε παράλληλα και τα δύο ο Γέροντας. Ήταν κάτι μοναδικό, που δεν έχω ζήσει σε άλλους Γέροντες. Να γελάει τόσο πολύ και την ίδια στιγμή, παράλληλα, να κλαίει.»
Ασυγκράτητα γέλια
«ΟΠΟΙΟΣ ΤΟΝ πλησίαζε, έβλεπε έναν ιερέα, έναν καλόγερο με έντονη χαρά στο πρόσωπό του. Αυτή η χαρά, πολλές φορές, εκφραζόταν με πολλά γέλια, που αναμιγνύονταν με τα λόγια του ή ξεχύνονταν από τίς άκρες των κλειστών χειλιών του, όταν έμενε σιωπηλός. Το καταλάβαινες ότι ήταν γέλια ενός χαριτωμένου ανθρώπου. Μιας καρδιάς ξέχειλης από αληθινή, θεία γαλήνη και χαρά, που χυνόταν έξω και δρόσιζε, ξενίζοντας τους άλλους.
Ήταν εμφανές ότι ο πατήρ Ευμένιος προσπαθούσε να συγκρατηθεί από ταπείνωση, να μη φανεί αυτή η αγία ιδιαιτερότητα, μα δεν το κατάφερνε πάντοτε. Όποτε τον επισκεπτόμουν έπαιρνα αυτό το δώρο, την χαρά δηλαδή και τα «αλλιώτικα» γέλια του, που κυλούσαν ως την δική μου καρδιά.
Όταν φορούσε την ιερατική του στολή και έβγαινε στην Ωραία Πύλη για το “Ειρήνη πάσι, ή θυμίαζε την Παναγία μας στο Τέμπλο, το πρόσωπό του, συγκρινόμενο με τα απαστράπτοντα άμφια, έλαμπε περισσότερο. Ιδιαίτερα μπροστά στην Θεοτόκο, στην Τιμιοτέρα, ή στους Χαιρετισμούς, την χαιρετούσε πραγματικά πλημμυρισμένος χαρά και γελούσε μόνος αυτός, σαν να του είπε η Θεοτόκος μιαν ευχάριστη είδηση.
Ενθυμούμενος, μετά από 30 ολόκληρα χρόνια, τούτα, τον βλέπω έτσι γελαστό μπροστά μου και θεωρώ φτωχές τις λέξεις, με τις οποίες τον ζωγραφίζω.» [π. Ευμένιος, ιερομόναχος από την Λάρνακα]
Λουσμένος στην χαρά
«ΟΤΑΝ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑΜΕ το Λεπροκομείο Αθηνών, γνωρίσαμε ανθρώπους, που αργότερα έγιναν φίλοι μας. Ήταν άνθρωποι του ψαλτηρίου, ο κ. Κώστας, ένας επίσης λεπρός, κι ένας πολύ απλός και ταπεινός άνθρωπος, ο Κανάρης, φίλος των λεπρών. Ό Παναγιώτης ο Μηλίτσης – ήταν της παρέας μας αυτός-, και ο Μιχάλης ο Χατζηγεωργίου από την Σύρο, που ήξερε και έψελνε πολύ ωραία και κοντά του έμαθα να ψέλνω τον Μεγάλο Κανόνα.
Καθ’ όλη την διάρκεια της Ακολουθίας ο ιερέας είναι εντός του Ιερού. Έτσι, δεν είχα την ευκαιρία να τον δω. Εμείς ψέλναμε έναν μακρύ Κανόνα, ατελείωτο. Σιγά-σιγά ο ναός γέμισε. Ήταν υπερπλήρης. Οπότε στην ενάτη “’Ασπόρου συλλήψεως ο τόκος ανερμήνευτος, Μητρός άνάνδρου άφθορός η κύησις, Θεού γαρ η γέννησις, καίνοποιεί τάς φύσεις διό σε πάσαι αί γενεαί, ώς Θεόνυμφόν Μήτερα, όρθοδόξως μεγαλύνομεν, που λέει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, έτσι αρχίζει η ενάτη Ωδή, εμφανίζεται ένας παπάς, λουσμένος μέσα στην χαρά, μέσα στο γέλιο και μέσα στο φώς. Και το είδα αυτό το πράγμα.
Εξεπλάγην. Λέω “Αυτός είναι ο πατήρ Ευμένιος;. Ό Γέρων, όμως, κατάλαβε ότι εγώ ηλεκτρίστηκα εκείνη την ώρα, ότι κάτι έπαθα, που είδα όλο εκείνο το φως, εκείνη την χαρά. Μπορώ να πω, ότι το πιο σημαντικό πράγμα για μένα ήταν η χαρά, η οποία ήταν υποστασιοποιημένη, όχι μόνο στο στόμα, σε όλο του το σώμα, σε όλη την κίνηση, σε όλο του το πρόσωπο. Όλος ο άνθρωπος απέπνεε χαρά. Ή χαρά ήταν σωματική, δεν ήταν απλώς η έκφραση ενός χαμόγελου. Δηλαδή, το χέρι του που θυμιάτιζε, θυμιάτιζε χαρούμενα, το πρόσωπό του, τα μάτια του, όλα είχαν χαρά και φως.
Αφού περατώθηκε η θυμίασις του ναού από αυτόν τον χαρούμενο και φωτοφόρο άνθρωπό και φθάσαμε στην Απόλυση “Δι’ ευχών των Αγίων…, χαρούμενος βγήκε και είπε “Εύχομαι τα άγια γράμματα και τα άγια λόγια και οι ιεροί ψαλμοί του Μεγάλου Κανόνος του Αγίου Ανδρέου Κρήτης να σκέπουν, να οδηγούν και να φωτίζουν όλη την ζωή σας, καλά μου παιδιά. Σας ευχαριστώ.» [Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου]
Στο αυτοκίνητο με τα παιδιά, ένα παιδί
«ΕΝΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ πήγα στον Γέροντα. Δεν τον βρήκα ούτε στην εκκλησία, ούτε στο κελί του, ούτε να κοιμάται, στην ανατολική πλευρά, έξω της εκκλησίας. Ένα μεγάλο Ι.Χ. αυτοκίνητο ήταν σταματημένο στην αυλή, προ του ναού. Κοίταξα και είδα μέσα καμμιά δεκαριά παιδικά κεφαλάκια κι αναμεσά τους ένα, λάμποντας από χαρά, παιδί κι αυτός, τον γέροντα Ευμένιο.
Ό υπέρ-πολύτεκνος πατέρας, οδηγός, είχε έρθει να πάρει για ευλογία μιά βόλτα τον πατέρα Ευμένιο, με τα παιδιά του. Στον νου μου ήρθε ο Ευαγγελικός λόγος “’Εάν μη γένησθε ως τα παιδιά….» [Χατζηγεωργίου Μιχαήλ]
«Όποιος είναι κοντά στον Θεό μπορεί και γελάει»
«ΕΝΑ ΠΡΩΪΝΟ του Οκτωβρίου του 1988, πήγαμε στο Λοιμωδών με τον σύζυγό μου, την Γερόντισσα και μερικές μοναχές, Μονής της περιοχής Αττικής, στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Οι μοναχές έψαλαν το “Άξιον εστί, ενώ ο πατήρ Ευμένιος πήγε δίπλα, στο κελί του (συγκοινωνεί με το Αρχονταρίκι), ν’αποσυρθεί και απλώθηκε μια ευωδία. Μετά από λίγο ξανάρθε κοντά μας και οι νεαρές μοναχές.
Η Γερόντισσα τού είπε “Συγχωρήστε μας, που γελάμε. Και ο πατήρ Ευμένιος είπε “Όποιος είναι κοντά στον Θεό, μπορεί και γελάει.
Στην συνέχεια, η Γερόντισσα του είπε “Αυτοί δεν γελάνε (εννοώντας εμένα και τον σύζυγό μου), και ο Γέροντας είπε “Αυτούς που δεν γελάνε, τους αγαπάει πιο πολύ ο Θεός. “Και ο μικρός γελάει, είπε η Γερόντισσα για τον γυιό μου, που ήταν τότε πέντε χρόνων. Και απάντησε ο Γέροντας “Άς’ τον αυτόν, αυτός γελάει καλά.» [Κατσάκη Αργυρώ]
Γελούσε αγγελικά
«ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ που λειτουργήθηκε κοντά στον γέροντα Ευμένιο έζησε ουράνιες στιγμές και μυστικές συγκινήσεις, όταν έβλεπε τον Γέροντα στην Μεγάλη Είσοδο, να κλαίει ή άλλες φορές, στο Ιερό Ευαγγέλιο, να γελάει αγγελικά, από θείες αποκαλύψεις. Εμείς μέναμε αποσβολωμένοι.» [Σωτηρίου Νικόλαος]
Από το βιβλίο: Πατήρ Ευμένιος. Ο κρυφός άγιος της εποχής μας. Μοναχού Σίμωνος.
Αθήνα, 2009
