Ακούστε τα επόμενα Ιερά Κείμενα, όπως αυτά «δημοσιεύθηκαν» στο 142-ο τεύχος (Ιουλίου – Αυγούστου του 2013) καθώς και στο 130-ο του ηχητικού περιοδικού μας, Ορθόδοξη Πορεία.
15 Αυγούστου, η Κοίμησις της Θεοτόκου – τα Λειτουργικά Αναγνώσματα της εορτής.mp3
ΕΝ ΤΩ ΜΕΓΑΛΩ ΕΣΠΕΡΙΝΩ
Γενέσεως το ανάγνωσμα
Γένεσις ΚΗ. 10 – 17.
Εξήλθεν Ιακώβ από του φρέατος του όρκου και επορεύθη εις Χαρράν. Και απήντησε τόπω, και εκοιμήθη εκεί’ έδυ γάρ ο ήλιος. Και έλαβεν από των λίθων του τόπου, και έθηκε προς κεφαλής αυτού, και εκοιμήθη εν τω τόπω εκείνω, και ενυπνιάσθη. Και ιδού κλίμαξ εστηριγμένη εν τη γή, ής η κεφαλή αφικνείτο εις τον Ουρανόν, και οι Άγγελοι του Θεού ανέβαινον και κατέβαινον επ’ αυτής. Ο δέ Κύριος επεστήρικτο επ’ αυτής, και είπεν. «Εγώ ειμι ο Θεός Αβραάμ του πατρός σου, και ο Θεός Ισαάκ, μή φοβού” η γή, εφ’ ής σύ καθεύδεις επ’ αυτής, σοί δώσω αυτήν, και τω σπέρματί σου. Και έσται το σπέρμα σου ωσεί άμμος της γής και πλατυνθήσεται επί θάλασσαν, και λίβα, και βορράν, και επί ανατολάς, και ενευλογηθήσονται εν σοί πάσαι αι φυλαί της γής, και εν τω σπέρματί σου. Και ιδού εγώ ειμί μετά σού, διαφυλάσσων σε εν τη οδώ πάση, ού εάν πορευθής. Και επιστρέψω σε εις την γήν ταύτην, ότι ου μή σε εγκαταλίπω, έως του ποιήσαι με πάντα όσα ελάλησά σοι.» Και εξηγέρθη Ιακώβ εκ του ύπνου αυτού και είπεν. Ότι εστί Κύριος εν τω τόπω τούτω, εγώ δέ ουκ ήδειν. Και εφοβήθη, και είπεν. Ως φοβερός ο τόπος ούτος! Ουκ έστι τούτο, αλλ’ ή οίκος Θεού, και αύτη η πύλη του ουρανού.
Απόδοση.
Ο Ιακώβ έφυγε από το Πηγάδι του Όρκου και κατευθύνθηκε προς τη Χαρράν. Έφτασε, λοιπόν, σε έναν τόπο και έμεινε να κοιμηθεί εκεί, γιατί βασίλευε ο ήλιος. Πήρε και έβαλε για προσκέφαλο μια από τις πέτρες του τόπου και κοιμήθηκε στο μέρος εκείνο. Στον ύπνο του είδε μια σκάλα στηριγμένη στη γη, που η πάνω άκρη της έφτανε ως τον ουρανό. Οι άγγελοι του Θεού ανέβαιναν και κατέβαιναν πάνω σ’ αυτήν. Ο Κύριος, που ακουμπούσε πάνω στη σκάλα, είπε: «Εγώ είμαι ο Θεός του Αβραάμ, του προπάτορά σου, και ο Θεός του Ισαάκ. Μη φοβάσαι. Τη γη, που πάνω της κοιμάσαι, θα τη δώσω σ’ εσένα και στους απογόνους σου. Πλήθος θα είναι οι απόγονοί σου, όπως οι κόκκοι της σκόνης στη γη• θα απλωθούν στα δυτικά, στα νότια, στα βόρεια και στ’ ανατολικά, και μέσα από σένα και τους απογόνους σου θα ’ρθει η ευλογία σε όλες τις φυλές της γης. Εγώ είμαι μαζί σου για να σε προστατεύω όποιον δρόμο και να πάρεις, και θα σε φέρω πίσω στη χώρα αυτή. Γιατί δεν θα σ’ εγκαταλείψω ώσπου να πραγματοποιήσω όλα όσα σου υποσχέθηκα».
Ο Ιακώβ ξύπνησε και είπε: «Ο Κύριος βρίσκεται σ’ αυτόν τον τόπο, κι εγώ δεν το ήξερα». Ένιωσε φόβο και είπε: «Πόσο δέος προκαλεί αυτός ο τόπος! Δεν μπορεί παρά να είναι ο ‘‘οίκος’’ του Θεού και αυτή να είναι η ‘‘πύλη’’ του ουρανού».
Προφητείας Ιεζεκιήλ το ανάγνωσμα
Ιεζεκιήλ ΜΓ. 27 – ΜΔ. 4
Έσται από της ημέρας της ογδόης και επέκεινα, ποιήσουσιν οι Ιερείς επί το θυσιαστήριον τα ολοκαυτώματα υμών, και τα του σωτηρίου υμών, και προσδέξομαι υμάς, λέγει Κύριος. Και επέστρεψέ με κατά την οδόν της πύλης των Αγίων της εξωτέρας, της βλεπούσης κατά ανατολάς, και αύτη ήν κεκλεισμένη. Και είπε Κύριος προς με. Η πύλη αύτη κεκλεισμένη έσται, ουκ ανοιχθήσεται, και ουδείς ου μή διέλθη δι’ αυτής, ότι Κύριος ο Θεός, Ισραήλ εισελεύσεται δι’ αυτής, και έσται κεκλεισμένη. Διότι ο Ηγούμενος ούτος κάθηται επ’ αυτήν του φαγείν άρτον ενώπιον Κυρίου. Κατά την οδόν του Αιλάμ της πύλης εισελεύσε ται, και κατά την οδόν αυτού εξελεύσεται. Και εισήγαγέ με κατά την οδόν της πύλης των Αγίων της προς βορράν, κατέναντι του οίκου, και είδον και ιδού πλήρης δόξης ο οίκος Κυρίου.
Απόδοση.
«Από την όγδοη μέρα και μετά, θα προσφέρουν οι ιερείς πάνω στο θυσιαστήριο τα ολοκαυτώματά σας και τις θυσίες κοινωνίας και εγώ θα σας αποδέχομαι», λέει ο Κύριος.
Ο άγγελος με οδήγησε πάλι προς την ανατολική εξωτερική πύλη του ναού, η οποία ήταν κλειστή. Εκεί ο Κύριος μου είπε: «Η πύλη αυτή θα παραμείνει κλειστή• δεν θα ανοίξει, ούτε ποτέ θα περάσει κανείς απ’ αυτήν, γιατί ο Κύριος, ο Θεός του Ισραήλ, θα μπει απ’ αυτήν και πάλι θα παραμείνει κλειστή. Επειδή μόνον ο ηγεμόνας, μόνον αυτός θα καθίσει εκεί, να φάει από τις θυσίες που προσφέρθηκαν στον Κύριο• θα μπει περνώντας από τον προθάλαμο της πύλης και θα βγει από τον ίδιο δρόμο».
Έπειτα ο άγγελος με οδήγησε μέσα από τη βόρεια πύλη μπροστά στον ναό• κοίταξα και είδα ότι ο ναός του Κυρίου ήταν γεμάτος από τη δόξα του.
Παροιμιών το ανάγνωσμα
Παροιμίαι Θ. 1 – 11.
Η σοφία ωκοδόμησεν εαυτή οίκον και υπήρεισε στύλους επτά. Έσφαξε τα εαυτής θύματα, και εκέρασεν εις κρατήρα τον εαυτής οίνον, και ητοιμάσατο την εαυτής τράπεζαν. Απέστειλε τους εαυτής δούλους, συγκαλούσα μετά υψηλού κηρύγματος, ως επί κρατήρα, λέγουσα.
«Ός εστιν άφρων,
εκκλινάτω προς με.)
Και τοις ενδεέσι φρενών είπεν.
«Έλθετε, φάγετε τον εμόν άρτον,
και πίετε οίνον όν κεκέρακα υμίν.
Απολίπετε αφροσύνην,
και ζήσεσθε”
και ζητήσατε φρόνησιν,
ίνα βιώσητε,
και κατορθώσητε σύνεσιν εν γνώσει.
Ο παιδεύων κακούς,
λήψεται εαυτώ ατιμίαν.
Ελέγχων δέ τον ασεβή,
μωμήσεται εαυτόν’
(οι γάρ έλεγχοι τω ασεβεί,
μώλωπες αυτώ).
Μή έλεγχε κακούς,
ίνα μή μισήσωσί σε.
Έλεγχε σοφόν
και αγαπήσει σε.
Δίδου σοφώ αφορμήν,
και σοφώτερος έσται.
Γνώριζε δικαίω,
και προσθήσει του δέχεσθαι.
Αρχή σοφίας, φόβος Κυρίου, και βουλή Αγίων, σύνεσις’ το γάρ γνώναι Νόμον, διανοίας εστίν αγαθής. Τούτω γάρ τω τρόπω πολύν ζήσεις χρόνον, και προστεθήσεταί σοι έτη ζωής.
Απόδοση.
Έχτισε η σοφία σπίτι γι’ αυτήν και το στήριξε σε στύλους εφτά• έσφαξε τα ζώα της, ετοίμασε μες στο κανάτι το κρασί της κι έστρωσε το τραπέζι της• έστειλε και τους δούλους της να προσκαλέσουν τους ανθρώπους για κρασί, λέγοντας με δυνατή φωνή:
«Όποιος είναι ανόητος σ’ εμένα ας έρθει»•
και στους άμυαλους είπε:
«Ελάτε, φάτε το ψωμί μου και πιείτε το κρασί που σας ετοίμασα•
εγκαταλείψτε την αφροσύνη,
ώστε να ζήσετε για πάντα σαν βασιλιάδες,
τη φρόνηση αναζητήστε,
και θ’ αποκτήσετε τη σύνεση που φέρνει η γνώση».
Όποιος κακούς να εκπαιδεύσει προσπαθεί,
θα εισπράξει περιφρόνηση•
κι όποιος διορθώνει τον ασεβή,
θα εισπράξει κατηγορίες.
Μη δείχνεις στους κακούς το λάθος τους
για να μη σε μισήσουν•
κάνε υποδείξεις στον σοφό,
και θα σε αγαπήσει.
Δίνε στον σοφό αφορμή
και πιότερο σοφός θα γίνει•
τον δίκαιο δίδασκε
και πιο πολλά θα μάθει.
Θεμελιώδης αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου, και η συμβουλή των εναρέτων είναι η σύνεση, ενώ η γνώση του νόμου προϋποθέτει αγαθή διάθεση• μ’ αυτόν τον τρόπο για πολύν καιρό θα ζήσεις, τα χρόνια της ζωής σου θ’ αυξηθούν.
Από το βιβλίο, Προφητολόγιον: Τα Λειτουργικά Αναγνώσματα από την Παλαιά Διαθήκη. Σελ. 446 – 451.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ
Επιμέλεια κειμένων Νικολέτα – Γεωργία Παπαρδάκη.
ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ
Η Ευαγγελική Περικοπή του Όρθρου.
Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον Α. 39 – 49 & 56.
Τω καιρώ εκείνω, αναστάσα Μαριάμ επορεύθη εις την ορεινήν, μετά σπουδής, εις πόλιν Ιούδα, και εισήλθεν εις τον οίκον Ζαχαρίου και ησπάσατο την Ελισάβετ. Και εγένετο ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν της Μαρίας, εσκίρτησε το βρέφος εν τη κοιλία αυτής, και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν: «ευλογημένη σύ εν γυναιξί και ευλογημένος ο Καρπός της κοιλίας σου. Και πόθεν μοι τούτο ίνα έλθη η μήτηρ του Κυρίου μου προς με? Ιδού γάρ ως εγένετο η φωνή του ασπασμού σου εις τα ώτά μου, εσκίρτησε το βρέφος εν αγαλλιάσει εν τη κοιλία μου. Και μακαρία η πιστεύσασα ότι έσται τελείωσις τοις λελαλημένοις αυτή παρά Κυρίου». Και είπε Μαριάμ.
Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον
και ηγαλλίασε το πνεύμά μου
επι τω Θεώ τω σωτήρί μου,
ότι επέβλεψεν επι την ταπείνωσιν της δούλης αυτού.
Ιδού γάρ απο του νύν
μακαριούσί με πάσαι αι γενεαί.
Ότι εποίησέ μοι μεγαλεία ο Δυνατός
και άγιον το όνομα αυτού.
Έμεινε δέ Μαριάμ σύν αυτή ωσεί μήνας τρείς και υπέστρεψεν εις τον οίκον αυτής.
Απόδοση.
Αμέσως ύστερα (μετά τον Ευαγγελισμό της από τον Αρχάγγελο), η Μαριάμ σηκώθηκε και πήγε γρήγορα σε κά¬ποια πόλη της ορεινής Ιουδαίας• μπήκε στο σπίτι του Ζαχαρία και χαιρέτησε την Ελισάβετ. Μόλις εκείνη άκουσε το χαιρετισμό της Μαρίας, το βρέφος που ήταν στα σπλάχνα της σκίρτησε. Η Ελισάβετ πλημμύρισε με το Άγιο Πνεύμα και φώναξε με δυνατή φωνή: «Ευ¬λογημένη απ’ το Θεό είσαι εσύ, περισσότερο από όλες τις γυναίκες, ευλογημένο και το παιδί που έχεις στα σπλάχνα σου. Αλλά πώς μου έγινε αυτή η τιμή να με επισκεφτεί η μητέρα του Κυρίου μου; Γιατί μόλις έφτασε στ’ αυτιά μου η φωνή του χαιρετισμού σου, σκίρτησε από αγαλλίαση το παιδί στα σπλάχνα μου. Χαρά σ’ αυτήν που πίστευε ότι θα εκπληρωθούν τα λόγια που της είπε ο Κύριος».
Η Μαριάμ τότε είπε:
«Η ψυχή μου δοξάζει τον Κύριο,
και το πνεύμα μου νιώθει αγαλλίαση
για το Θεό, το σωτήρα μου,
γιατί έδειξε την ευμένειά του
στην ταπεινή του δούλη.
Από τώρα θα με καλοτυχίζουν όλες οι γενιές,
γιατί ο δυνατός Θεός έκανε σ’ εμένα
θαυμαστό έργο.
Άγιο είναι το όνομά του).
Η Μαριάμ έμεινε με την Ελισάβετ περίπου τρεις μήνες και ύστερα γύρισε στο σπίτι της.
ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΕΙΑΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ
Το Αποστολικόν Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας.
Προς Φιλιππησίους επιστολής Παύλου: Β. 5 – 11.
Αδελφοί, τούτο φρονείσθω εν υμίν, ο και εν Χριστώ Ιησού, Ος εν μορφή Θεού υπάρχων, ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα Θεώ, αλλ’ Εαυτόν εκένωσε, μορφήν δούλου λαβών, εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος, και σχήματι ευρεθείς ως άνθρωπος, εταπείνωσεν Εαυτόν, γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυρού. Διό και ο Θεός Αυτόν υπερύψωσε και εχαρίσατο Αυτώ όνομα, το υπέρ πάν όνομα, ίνα εν τω ονόματι Ιησού, πάν γόνυ κάμψη επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων, και πάσα γλώσσα εξομολογήσηται ότι Κύριος Ιησούς Χριστός εις δόξαν Θεού Πατρός.
Απόδοση.
Αδελφοί, να υπάρχει μεταξύ σας το ίδιο φρόνημα που είχε κι ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος, αν και ήταν Θεός, δε θεώρησε την ισότητά του με το Θεό αποτέλεσμα αρπαγής, αλλά τα απαρνήθηκε όλα, πήρε μορφή δούλου κι έγινε άνθρωπος, και όντας πραγματικός άνθρωπος, ταπεινώθηκε θεληματικά υπακούοντας μέχρι θανάτου. και μάλιστα θανάτου σταυρικού. Γι’ αυτό και ο Θεός τον ανέβασε πολύ ψηλά και του χάρισε το όνομα που είναι πάνω απ’ όλα τα ονόματα. Κι έτσι, στο όνομα του Ιησού όλα τα επουράνια, τα επίγεια και τα υποχθόνια θα προσκυνήσουν, και κάθε γλώσσα θα ομολογήσει ότι Κύριος είναι ο Ιησούς Χριστός, για να δοξάζεται έτσι ο Θεός Πατέρας.
Η Ευαγγελική Περικοπή της Θείας Λειτουργίας.
Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον: Ι. 38 – 42, & ΙΑ. 27 – 28.
Τω καιρώ εκείνω, εισήλθεν ο Ιησούς εις κώμην τινά. Γυνή δέ τις, ονόματι Μάρθα, υπεδέξατο Αυτόν εις τον οίκον αυτής. Και τήδε ήν αδελφή καλουμένη Μαρία, η και παρακαθίσασα παρά τους πόδας του Ιησού ήκουε τον λόγον Αυτού. Η δέ Μάρθα περιεσπάτο περι πολλήν διακονίαν, επιστάσα δέ είπε: Κύριε, ου μέλει Σοι ότι η αδελφή μου μόνην με κατέλιπε διακονείν? Ειπέ ούν αυτή ίνα μοι συναντιλάβηται. Αποκριθείς δέ είπεν αυτή ο Ιησούς: Μάρθα, Μάρθα, μεριμνάς και τυρβάζη περι πολλά, ενός δέ εστί χρεία’ Μαρία δέ την αγαθήν μερίδα εξελέξατο, ήτις ουκ αφαιρεθήσεται απ’ αυτής.
Εγένετο δέ εν τω λέγειν Αυτόν ταύτα, επάρασά τις γυνή φωνήν εκ του όχλου, είπεν Αυτώ: μακαρία η κοιλία η βαστάσασά Σε και μαστοί ούς εθήλασας. Αυτός δέ είπε: μενούνγε, μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον του Θεού και φυλάσσοντες αυτόν.
Απόδοση.
Εκείνη την εποχή, Ο Ιησούς μπήκε σε κά¬ποιο χωριό, και τον υποδέχτηκε σπίτι της κάποια γυναίκα που την έλε¬γαν Μάρθα. Αυτή είχε μια αδελφή με το όνομα Μαρία, που κάθισε στα πόδια του Ιησού κι άκουγε τη διδασκαλία του. Αντίθετα, η Μάρ¬θα δούλευε ασταμάτητα, για να τους περιποιηθεί. Πήγε λοιπόν στον Ιησού και είπε: «Κύριε, δε νοιάζεσαι που η αδελφή μου με άφησε μό¬νη και σε περιποιούμαι; Πες της λοιπόν να με βοηθήσει». Κι ο Ιη¬σούς της αποκρίθηκε: «Μάρθα, Μάρθα, ασχολείσαι κι αγωνιάς για τόσα πολλά πράγματα, ενώ ένα μόνο χρειάζεται. Αυτό διάλεξε κι η Μαρία, και κανείς δεν πρόκειται να της το αφαιρέσει».
Ενώ έλεγε αυτά ο Ιησούς, κάποια γυναίκα από το πλήθος έβγαλε δυνατή φωνή και του είπε: «Χαρά στη μάνα που σε γέννησε και σε θήλασε!» Κι εκείνος είπε: «Πιο πολύ, χαρά σ’ εκείνους που ακούν το λόγο του Θεού και τον εφαρμόζουν!»
Επιμέλεια κειμένων, Ιωάννης Τρίτος.
Σημειώσεις.
Α. Διευκρινίζουμε πως το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα του Όρθρου της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χρησιμοποιείται και στην ακολουθία του Μικρού Παρακλητικού κανόνος, ενώ το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα της Θείας Λειτουργίας της εορτής, χρησιμοποιείται και στην ακολουθία του Μεγάλου Παρακλητικού κανόνος.
Β. Οι ίδιες Αγιογραφικές Περικοπές «χρησημοποιούνται» και στην εορτή των γεννεθλίων της Θεοτόκου, (8 Σεπτεμβρίου).
Παράβαλε μεταξύ των άλων και:
15 Αυγούστου, η Κοίμησις της Θεοτόκου – Ηλία Μηνιάτη – Λόγος εις την Κοίμησιν της Θεοτόκου, υμνολογική εκλογή.
Η Κοίμησις της Θεοτόκου – Συναξάριον, Αγ. Λουκά Αρχ. Κριμαίας – Λόγος εις την Κοίμησιν της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Του Οσίου Πατρός ημών Ιωάννου του Δαμασκηνού – Εγκωμιαστικοί λόγοι εις την Κοίμησιν της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Του Οσίου Πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου – ερμηνεία εις τους κανόνας της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Λόγος εις την Πάνδοξον Κοίμησιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Παναχράντου Θεοτόκου Μαρίας – Αγ. Νικολάου του Καβάσιλλα.
Εγκώμιον εις την κοίμησιν της αγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου – του εν Αγίοις Πατρός ημών Θεοδώρου του Στουδίτου.
Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ – Ιωάννου Φουντούλη, αειμνήστου Καθηγητού του Α. Π. Θ.
Εγκώμια εις την Κοίμησιν της Υπεραγίας Θεοτόκου.