23 Οκτωβρίου, μνήμη του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ιακώβου του Αδελφοθέου: Συναξάριον, Υμνολογική εκλογή.

Του Οσίου πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.

Ούτος ο Άγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος, έγινε πρώτος Επίσκοπος των Ιεροσολύμων, χειροτονηθείς από αυτόν τον ίδιον Κύριον. Και πρώτος αυτός συνέγραψε την θείαν Λειτουργίαν, διδαχθείς τα περί αυτής από τον ίδιον Δεσπότην Χριστόν. Την οποίαν ύστερον συντομωτέραν εποίησεν ο Μέγας Βασίλειος. Και την του Μεγάλου Βασιλείου πάλιν, συντομωτέραν εποίησεν ο θείος Χρυσόστομος διά την ασθένειαν των ακουόντων. Περί δε της Λειτουργίας του, αναφέρει ο λβ΄ κανών, της Οικουμενικής °΄ Συνόδου. Kαι όρα εν τω ημετέρω Kανονικώ, όρα και σελ. 1 της Δωδεκαβίβλου του Δοσιθέου. Όστις λέγει, ότι εικοσιεννέα χρόνους αρχιεράτευσεν. Η δε Εκατονταετηρίς λέγει, ότι εικοσιέξ. Σημείωσαι, ότι ο Ρώμης Kλήμης ονομάζει τον αδελφόθεον τούτον, Επίσκοπον των Επισκόπων.

Ούτος λοιπόν ποιμαίνωντας την των Ιεροσολύμων Εκκλησίαν, και πολλούς Ιουδαίους και Έλληνας επιστρέφων εις την πίστιν του Χριστού, εκίνησεν εις θυμόν τους Ιουδαίους. Οι οποίοι πιάσαντες αυτόν, τον έρριψαν άνωθεν από το πτερύγιον, ήγουν από το άκρον και δοξάτον του ιερού. Και εις καιρόν οπού ακόμη ήτον ζωντανός, εθανάτωσαν αυτόν. Συνέβη δε ο μαρτυρικός θάνατος του θείου τούτου Ιακώβου κατά το εξηκοστόν πρώτον έτος από Χριστού, κατά το έκτον έτος της βασιλείας του Nέρωνος. Σημείωσαι, ότι ο Ωριγένης κατά Kέλσου, βιβλ. α΄, και ο Ευσέβιος, Εκκλησιαστ. Ιστορ., βιβλ. β΄, κεφ. κγ΄, και ο Ιερώνυμος «Περί επισήμων ανδρών», λέγουσιν, ότι τα κακά και αι δυστυχίαι, οπού ηκολούθησαν εναντίον της Ιερουσαλήμ, ο Ιώσηπος ο αρχαιολόγος τα αποδίδει, πως συνέβηκαν εις τους Ιουδαίους, διατί εθανάτωσαν τον θεάδελφον τούτον Ιάκωβον. Η ρήσις όμως αύτη, δεν ευρίσκεται νυν εις τα συγγράμματα του Ιωσήπου, καθώς αναφέρεται εις τον Ωριγένην και τον Ευσέβιον. (Όρα εις την Εκατονταετηρίδα.)

Διατί δε ονομάζεται αδελφόθεος, φέρεται εις ημάς ένας λόγος εκ παραδόσεως, ήγουν ότι όταν ο μνήστωρ της Θεοτόκου Ιωσήφ, εμοίραζε τα υποστατικά του εις τους υιούς του, τους οποίους είχε γεννήσει με άλλην γυναίκα, ήτοι εις τον Ιάκωβον τούτον, εις τον Ιωσήν, εις τον Ιούδαν, και εις τον Σίμωνα, ηθέλησε διά να δώση μερίδιον και εις τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, τον εκ της Παρθένου γεννηθέντα. Τότε, οι μεν άλλοι τρεις υιοί του, δεν έστερξαν τούτο. Ο δε Ιάκωβος ούτος, έκαμε συγκληρονόμον τον Κύριον εις το εδικόν του μερίδιον. Όχι μόνον δε αδελφόθεος ωνομάσθη, αλλά και οβλίας, ήτοι δίκαιος. (Τον Βίον τούτου τον κατά πλάτος συνέγραψεν ελληνιστί ο Μεταφραστής Συμεών, ου η αρχή: «Ουχ ούτως ηδύ τι». Σώζεται εν τη των Ιβήρων. Ευρίσκεται δε απλούς εις τον Νέον Παράδεισον.)

(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου” Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Υμνολογική εκλογή.

απολυτίκιον.Ήχος δ’.

Ως του Κυρίου μαθητής, ανεδέξω δίκαιε το Ευαγγέλιον, ως Μάρτυς έχεις το απαράτρεπτον, την παρρησίαν ως αδελφόθεος, το πρεσβεύειν ως Ιεράρχης. Πρέσβευε Χριστώ τω θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Ως μαθητής του Κυρίου δέχθηκες και πίστεψες, δίκαιε, στο ευαγγέλιο. Ως μάρτυς έχεις το αμετακίνητο, (δεν μπορείς πλέον να πέσεις στην αμαρτία): Σαν αδελφός του Θεού την παρρησία και το θάρρος να Τον παρακαλείς, ως ιεράρχης μπορείς να πρεσβεύεις για μας. Παρακάλεσέ Τον λοιπόν να σώσει τις ψυχές μας.

ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.

Ο του Πατρός μονογενής θεός Λόγος, επιδημήσας προς ημάς επ’ εσχάτων, των ημερών Ιάκωβε θεσπέσιε, πρώτον σε ανέδειξε των Ιεροσολύμων, ποιμένα και διδάσκαλον, και πιστόν οικονόμον, των μυστηρίων των πνευματικών’ όθεν σε πάντες τιμώμεν Απόστολε.

Ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Πατρός και Θεός, αφού ήλθε στη γή κατά τις αίσχατες ημέρες, σε ανέδειξε, Ιάκωβε θεσπέσιε, πρώτον ποιμένα και διδάσκαλο των Ιεροσολύμων, και έμπιστον διαχειριστή των Πνευματικών μυστηρίων. Γι’ αυτό και όλοι σε τιμούμε απόστολε.

Ο Οίκος

Τον γόνον σε του Ιωσήφ, και Ιεροσολύμων τον πρώτον Ιεράρχην, Ιάκωβε θεόπτα, και του Κυρίου αδελφόν, ύμνοις εγκωμίων ανυμνούμεν ευσεβώς, και πίστει ανακράζομεν” Δώρησαι ημίν δώρημα τέλειον εκ του Πατρός των φώτων, και απέλασον την θλίψιν την επερχομένην, και ενεστώσαν εκ πλήθους πταίσματος” επήραν γαρ οι εχθροί καθ’ ημών την πτέρναν, καί εκύκλωσαν ημάς Ισμαηλίται’ ων θραύσον ταχύ τα τόξα ιεροφάντορ, ίνα σε πάντες τιμώμεν Από¬στολε.

Εσένα, τον απόγονο του Ιωσήφ και πρώτον επίσκοπο των Ιεροσολυμων, Ιάκωβε, που είδες τον Θεό, τον αδελφό του Κυρίου, με ύμνους εγκωμίων σε τιμούμε με ευσέβεια, και με πίστη σε παρακαλούμε να μας δωρίσεις το τέλειο δώρο από τον Πατέρα των φώτων. Απομάκρυνε την θλίψη που μας πλησιάζει λόγω του πλήθους των αμαρτιών μας, γιατί οι Ισμαηλίτες της Παλαιάς Διαθήκης, που δηλώνουν τις προσβολές της αμαρτίας, μας κύκλωσαν, και σήκωσαν εναντίον μας τα τόξα τους. Αυτών τα τόξα κατακομμάτιασε, ιεράρχα του Θεού, για να σε τιμούμε όλοι Απόστολε.

Συναξάριον

Τη ΚΓ’ του αυτού μηνός (Οκτωβρίου), μνήμη του αγίου Ιερομάρτυρος καί Αποστόλου Ιακώβου του Αδελφοθέου.
Στίχοι. Κληθείς αδελφός του κατακρίτου ξύλω,
θνήσκεις δι’ αυτόν, παμμάκαρ, κρουσθείς ξύλω.
Εσθλόν Αδελφόθεον τριτάτη ξύλω εικάδι πλήξαν.
Ονομάσθηκες αδελφός Αυτού που κατακρίθηκε να πεθάνει στο ξύλο του σταυρού, και πεθαίνεις για Αυτόν με το κτύπημα του ξύλου. Τον αγαθό Ιάκωβο κατά την εικοστή Τρίτη του μηνός, τον κτύπησαν κυριολεκτικά με το ξύλο.

Τη αυτή ημέρα μνήμη του οσίου Πατρός ημών Ιγνατίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
Στίχοι. Εύρες μεταστάς την παλαιάν αξίαν,
Ιγνάτιε Πρόεδρε Ρώμης της Νέας.
Φεύγοντας από τον κόσμο αυτό βρήκες την παλαιά και μοναδικη αξία, Ιγνάτιε, επίσκοπε της Νεάς Ρώμης.

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Μακαρίου του Ρωμαίου.
Στίχοι. Έρημον ηγάπησας οικείν, παμμάκαρ,
θεώ ομιλείν καταμόνας τω μόνω.
Πόθησες να κατοικείς στην έρημο, μακάριε, για να ομιλείς μόνος σου στο μόνο Θεό.

Ο όσιος Πατήρ ημών Νικηφόρος, ο ιδρυτής της εν Χαρσιανω Μονής, εν ειρήνη τελειούται.
Στίχοι. Μονήν εγείρας Ιεράν Νικηφόρος,
Έσπευδεν είναι και βίω νικηφόρος.
Ανέγειρες μοναστήρι, Νικηφόρε, αλλά και έτρεχες με αγώνα να είσαι και στη ζωή σου νικηφόρος.

Ταις αυτών αγίαις πρεσβείαις, ο θεός, ελέησον ημάς.
Αμήν.

Εξαποστειλάριον. Τοις Μαθηταίς.

Ως Ιεράρχης πρώτιστος, της καινής διαθήκης, ως μέγιστος Απόστολος, ως σοφός υποφήτης, και μάρτυς ων αληθείας, παρά πάντας πλουτήσας, εξαίρετον αξίωμα, αδελφός του Κυρίου, νυν προς αυτόν, λίθοις αναιρούμενος μετετέθης’ παρ’ ου ημίν Ιάκωβε, λύσιν αίτει πταισμάτων.

Ως πρώτος ιεράρχης της Καινής Διαθήκης και της εκκλησίας του Χριστού, ως μέγιστος απόστολος , ως σοφός κήρυκας και διδάσκαλος των λόγων του Χριστού, και όντας μάρτυρας της αληθείας, που τιμήθηκες με το μέγιστο αξίωμα να είσαι αδελφός του Κυρίου, τώρα πια βρίσκεσαι κοντά Του, αφού υπέμεινες τον λιθοβολισμό. Ικέτευέ Τον τώρα λοιπόν, να λύσει το δεσμό των αμαρτιών μας.

Δόξα. Ήχος α’. Βυζαντίου.

Εν τη πυρίνη αίγλη του θείου Πνεύματος φωτισθείς, της ευσεβείας ώφθης θείος ζηλωτής, αδελφόθεε Ιάκωβε” όθεν και στολήν σε νομικής ιερωσύνης, ως Ααρών το πάλαι τιμιωτέραν ενέδυσεν ο δι’ οίκτον εις αδελφότητα δεξάμενος. Αυτόν ικέτευε, Αποστόλων ένδοξε, του σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Φωτίσθηκες με την πύρινη όμορφη λαμπρότητα του Θείου Πνεύματος, και έγινες θείος ζηλωτής της ευσεβείας, αδελφόθεε Ιάκωβε. Αλλά και τη στολή της ιερωσύνης, την τιμιώτερη από την ιεροσύνη της Παλαιάς Διαθήκης, όπως παλιά τον Ααρών, σε έντυσε με την πολλή ευσπλαχνία Του, Αυτός που σε δέχθηκε να ονομάζεσαι και αδελφός Του. Ικέτευε Τον λοιπόν, ένδοξε απόστολε, να σώσει τις ψυχές μας.

Απόδοση, Ιωάννης Τρίτος.

Παράβαλε και:
23 Οκτωβρίου, Η Καθολική επιστολή του Αδελφοθέου Ιακώβου (Πρωτότυπο και Νεοελληνικό κείμενο και αρχεία ήχου, mp3).
Η Θεία Λειτουργία (το Λειτουργικό Ιερό κείμενο) ΙΑΚΩΒΟΥ του Αδελφοθέου – Επιστασία – εκδόσει του Αριστείδη Πανώτη.
Ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος (23 Οκτωβρίου) – Κωνσταντίνου Α. Οικονόμου, δασκάλου.
23 Οκτωβρίου, μνήμη και του Οσίου Μακαρίου του Ρωμαίου: Ο θαυμάσιος βίος του, Ασματική Ακολουθία.
23 Οκτωβρίου, Ανάμνησις της ευρέσεως των Ιερών Λειψάνων της Οσιομάρτυρος Ανυσίας της εκ Θεσσαλονίκης: Συναξάριον, Ακολουθία.

Δημοσιεύθηκε στην Αγιολογικά - Πατερικά, Λειτουργικά, εορτολογικά, Νεοελληνική απόδοση Ύμνων, Συναξάρια, Λογοτεχνικά. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.